Welke winterbloeiers zijn er?

Winterbloeiers

Terwijl de dagen gaan lengen en we in onze gedachten ons alweer opmaken voor de lente moeten we eerst nog door die koude maanden. Zodoende klampen we ons vast aan elke bloemtak die ontluikt. Die bloemtakken zijn afkomstig van winterbloeiende heesters en dragen steevast een sterke geur met zich mee; ze moeten wel. De reden van de bloei is namelijk bevruchting en omdat de insecten in de winter slapen moet de bloem het hebben van een paar verdwaalde zweefvliegen of muggen om de daad te verrichten. Om deze helden te lokken voorzien deze heesters zich dus van een lekkere lucht.

Er zijn een aantal zeer bekende Winterbloeiers die ieder jaar terecht weer in de schijnwerpers staan. Bijvoorbeeld de Viburnum botnantense 'Dawn'. Deze plant bloeit vanaf november tot eind januari met kleine roze bloemen. De plant wordt ook wel verward met een andere winterbloeier; de Prunus subhirtella 'Autumnalis'. De eerste is een heester van circa 3 meter hoog waarvan de bloemetjes tijden vorst overigens stoppen met bloeien om tijdens dooi weer door te gaan, de tweede kom je meestal als kleine boom tegen. De Viburnum tinus is een wintergroene, iets minder winterharde, winterbloeier (snap je het nog?) die in mijn ogen in geen enkele tuin mag ontbreken.

Daarnaast zijn er natuurlijk de winterjasmijn (Jasminum nudiflorum), de toverhazelaars (Hamamelis mollis, Hamamelis japonica en Hamamelis x Intermedia), de mahoniestruiken (Mohonia bealei, Mahonia x media en Mahonia japonica) en niet te vergeten de kurkentrekkerhazelaar (Corylus avellana 'Concorta').

Er zijn echter ook heesters die in de winter bloeien die weinig aandacht krijgen en dat is niet terecht. Neem nu de Sarcococca humilis, een struikje van ongeveer 60 cm hoog. Deze groeit in elke grondsoort en is zelfs bestand tegen droge schaduw. De bloemetjes spreken dan wel niet echt tot de verbeelding maar van de geur die ze verspreiden wordt je terstond vrolijk. Bij de naam Rhododendron denk je meestal aan het voorjaar maar er zijn ook zeer vroege soorten zoals Rhododendron mucronulatum en de Rhododendron dauricum met de veelzeggende variëteit 'Midwinter'. Deze soorten bloeien aan het einde van de winter, februari/maart, en zijn hierdoor eigenlijk de eerst bloeiende grootbloemigen. Er bestaat zelfs een winterbloeiende Clematis; de Clematis cirrhosa. Inheems in het middellandse zeegebied en bloeiend van februari tot april met kleine gele bloemen en daarna zijdeachtige vruchtpluizen. Voor al deze planten geldt dat je ze zo neerzet in de tuin dat je ze vanuit de woonkamer kunt bewonderen. 

Ben je niet in het bezit van een tuin dan zijn er natuurlijk ook nog mogelijkheden met bollen in potten. Sneeuwklokjes, Sneeuwroem en Winteraconiet zijn de bekendste maar neemt u nu bijvoorbeeld eens de zeer vroeg (februari) bloeiende Iris danfordiae en de Iris reticulata. De eerste met gele en de tweede met blauwe bloemen. Met 20 cm hoog perfect voor een pot op het balkon of dakterras. Ook botanische narcissen kunnen al vroeg de kop op steken, zeker als het een zachte winter wordt. 

Al met al zijn er best wel mogelijkheden te bedenken voor wat extra kleur in de tuin. Ik geef toe dat de bloemen niet zo overtuigend zijn als bijvoorbeeld die van de roos of sering maar dat maakt de natuur nu juist leuk. Die bepaalt zijn eigen hoogtepunt en dat ligt nu eenmaal in het late voorjaar, vroege zomer. De kunst is juist om het voor- en naspel zo lang mogelijk te rekken. Hierover later meer …